प्रधानमन्त्री सुशीला कार्कीले विदेशमा बस्ने नेपालीहरूलाई नेपालमा भएको सम्पत्ति बेचबिचन गरेर नलैजान आग्रह गरेकी छन्।

आइतबार आयोजित गैरआवासीय नेपाली संघ (एनआरएनए)को एकता घोषणा कार्यक्रममा उनले नेपालमा पनि टेक्ने ठाउँ सुरक्षित राख्न आग्रह गरेकी हुन्।

गैरआवासीय नेपालीलाई सरकारले दोस्रो दर्जाको नागरिकको रूपमा नहेरेको बताउँदै उनले विदेशमा रहेका नेपालीको सम्पत्तिको सुरक्षा सरकारले गर्ने बताइन्।

उनले एनआरएनएको एकताले नयाँ आयाम थपिएको बताइन्।

‘तपाईंहरूको एकताले देशमा समेत गतिलो सन्देश दिन सक्छ। नेपालका राजनीतिक दलहरूका लागि पनि यो उदाहरण बन्न सक्छ,’ उनले भनिन्, ‘विदेशमा गएर कति दुःख कष्ट भोगेर मात्र सफलता मिलेको हुन्छ। त्यस्तो अवस्थाबाट आएकाहरूले मिलेर कम गर्नुभयो भने समाजलाई पनि फाइदा पुग्छ।’

सञ्चार तथा सूचना प्रविधिमन्त्री जगदीश खरेलले एनआरएनएलाई राजनितिक दलको नबनाउन आग्रह गरे।

गैरआवासीय नेपाली संघको एकता घोषणा कार्यक्रममा उनले एनआरएनएका नेताहरू पार्टीको बन्दा समस्या भएको बताए। उनले एनआरएनएका अभियन्ताहरू राजनितिक दलमा आबद्ध हुँदा संस्थाको गरिमा नै पछिल्लो समय खस्किँदै गएको बताए।

‘नेपालमा गैरआवासीय नेपाली संघ भन्ने बित्तिकै यस्तो ओज, यस्तो गरिमा, यस्तो गहकिलोपन, यस्तो विश्वास, सम्मान यहाँहरूले कायम गनुभएको थियो। पछिल्ला वर्षहरूमा त्यो खस्किँदै गयो। त्यो किन खस्कियो भन्दाखेरी एनआरएनएका अधिकांश नेता र अधिकांश गुटहरू राजनितिक दलका गुट र नेता भए,’ मन्त्री खरेलले भने, ‘फलानो राजनितिक दलका एनआरएन, फलानो राजनीतिक दलका एनआरएन भयो। तपाईहरू चोइटिनु भयो, तपाईहरूको गरिमा नै स्खलित हुँदै गयो। अब एउटा ठूलो अवसर आएको छ। पार्टीको एनआरएन नबनाइदिनुहोला।’

गैरआवासीय नेपाली संघका अध्यक्ष डा. बद्री केसीले संविधानअनुसार गैरआवासीय नेपाली नागरिकता पाएपनि नचलेको गुनासो गरे।

गैरआवासीय नेपाली नागरिकता नचल्नु देशको कमजोरी भएको उनले बताए।

उनले आफूले दिएको कागज आफ्नै देशमा नचल्दा गैरआवासीय नेपालीहरूले आर्थिक कारोबार गर्न नपाएको बताए।

गैरआवासीय नेपाली संघले खडा गरेको एनआरएनए नेपाल डेभलभमेन्ट फण्ड कानूनको अभावमा सञ्चालनमा ल्याउन नसकेको भन्दै केसीले १०० मिलियन डलरको उक्त फण्ड संचालनको लागि सामान्य निर्देशिका समेत सरकारले बनाउन नसकेको उनको आरोप छ।

उनले गैरआवासीय नेपाली संघमा आएको विभाजनका कारण गैरआवसीय नेपालीको मुद्दा नै कमजोर बनेको बताए। विभाजनको विगत ४ वर्षमा ठूलो समस्या भोगेको उल्लेख गर्दै उनले सबैको अस्तित्व स्वीकार गरी अब कहिल्यै विभाजन नहुनेगरी एकता गरेको दावी गरे।

‘संघले एकता गरेर नेपालमा के सन्देश दिन चाहन्छौं भने अहिले हामीलाई सहमति, सहकार्य र एकताको खाँचो छ। समृद्ध नेपाल निर्माणको लागि, यो केवल गैरआवासीय नेपालीको लागि मात्रै होइन,’ उनले भने, ‘हाम्रो यो एकताले नेपालका राजनीतिक दलहरू, नागरिक समाज, हरेक निकायमा अहिले नेपालमा सहमति, सहकार्य र एकताको खाँचो छ, त्यो एकताको सन्देश हामीबाट सुरूवात भएको छ र अब समृद्ध नेपाल निर्माणमा हामी सबै लागौँ, गैरआवासीय नेपालीहरूले पनि समृद्ध नेपालमा हामीले आफ्नो योगदान अवस्य गर्नेछौं।’

गैरआवासीय नेपाली संघको एकता महाधिवेशनबाट निर्वाचित अध्यक्ष महेश श्रेष्ठले समृद्ध नेपाल निर्माणको लागि सबै क्षेत्रमा सहमति, सहकार्य र एकताको खाँचो रहेको बताए।

उनले सहमति, सहकार्य र एकताको खाँचो औँल्याएर नै संघको एकता गरिएको बताए।

‘एकता हामीले सुरू गरेका छौं। यो अभियानको सुरूवात हो। आजको एकताले विगत करिव ४ वर्ष अगाडिदेखि हामी अत्यन्तै कठिन परिस्थितिमा थियौं। गैरआवासीय नेपाली संघमा असाध्यै अफ्ठ्यारो परिस्थिति थियो। यो अफ्ठ्यारो परिस्थितिलाई हामीले एउटा सन्देश दिन चाहन्छौं, एकता गरेर,’ उनले भने, ‘हामी गैरआवासीय नेपाली संघले एकता गरेर नेपालमा के सन्देश दिन चाहन्छौं भने अहिले हामीलाई सहमति, सहकार्य र एकताको खाँचो छ। समृद्ध नेपाल निर्माणको लागि, यो केवल गैरआवासीय नेपालीको लागि मात्रै होइन। हाम्रो यो एकताले नेपालका राजनीतिक दलहरू, नागरिक समाज, हरेक निकायमा अहिले नेपालमा सहमति, सहकार्य र एकताको खाँचो छ।’

प्रेस विज्ञप्ति
गैरआवासीय नेपाली संघ (NRNA) को बृहत् एकताको घोषणा

‘नेपालीका लागि नेपाली’ भन्ने मूल मन्त्रका साथ सन् २००३ मा सुरु भएको गैरआवासीय नेपाली अभियान विभिन्न मुलुकमा छरिएर रहेका नेपालीहरूलाई एकताबद्ध गर्दै, उनीहरूले आर्जन गरेको ज्ञान, सीप, प्रविधि र पुँजीलाई मातृभूमि नेपालको सामाजिक तथा आर्थिक विकासमा सदुपयोग गर्ने उद्देश्यका साथ अघि बढिरहेको छ । हाम्रा अग्रजहरूको अथक प्रयास र समर्पणले गैरआवासीय नेपाली संघ देश-विदेशमा बस्ने नेपालीहरूका लागि आशा र भरोसाको केन्द्र बन्दै आएको छ। संघले ९० देशमा औपचारिक सञ्जाल विस्तार गरी विभिन्न मुलुकमा रहेका नेपाली समुदायलाई एउटै मालामा जोड्न सफल भएको छ।

हामी विगत चार वर्षदेखिको संक्रमणकाल अन्त्य गर्न सफल भएका छौँ यस ऐतिहासिक उपलब्धिका लागि सबैलाई हार्दिक बधाई ज्ञापन गर्दछौं । हामी सबै एकै मन, एकै भावना र साझा उद्देश्यका साथ यहाँ उपस्थित छौँ। संघलाई सबल, सशक्त र एकताबद्ध बनाउने हाम्रो प्रतिवद्धता हिजो पनि थियो, आज पनि त्यत्तिकै दृढ छ। असन्तुष्टिहरू, मतभेद र मतभिन्नताहरू हरेक संस्थाको स्वाभाविक प्रक्रिया हुन्, तर ती सबैलाई सहमति र संवादको माध्यमबाट समाधान गर्दै हामी आज यहाँ एकताको ऐतिहासिक अध्याय लेख्न सफल भएका छौँ।

स्वदेश तथा विदेशमा रहेका समस्त नेपालीहरूबीच विशिष्ट, संगठित र एकीकृत संस्थाका रूपमा स्थापित गैरआवासीय नेपालीहरूको अभियान विगत दशौँ अन्तर्राष्ट्रिय महाधिवेशनपछि सिर्जित परिस्थितिका कारण विभाजित बन्न पुगेको यथार्थलाई गम्भीरतापूर्वक आत्मसात् गर्दै, गैरआवासीय नेपाली संघ (NRNA) को भावना, प्रस्तावना, विधान तथा मूल उद्देश्यलाई स्मरण गर्दै, संघलाई स्वतन्त्र, स्वायत्त, गैर-राजनीतिक, सामाजिक तथा परोपकारी संस्थाका रूपमा अक्षुण्ण राख्दै, विगतका कमी-कमजोरीलाई स्वीकार गर्दै तथा विगतदेखि देखिएका असमझदारीहरूलाई समाधान गरी सहमति र सहकार्यको मार्गबाट संघलाई भावनात्मक रूपमा पुनः एकताबद्ध बनाउने पवित्र उद्देश्यले देहाय अनुसारको बृहत् एकताको सहमति गरिएको कुरा सम्पूर्ण सदस्य तथा शुभेच्छुकहरूमा जानकारी गराइन्छ। यस सहमतिको कार्यन्वयन एघारौँ अन्तराष्ट्रिय महाधिवेशनबाट निर्वाचित डा. बद्री के.सी. र एकताको महाधिवेशनबाट निर्वाचित महेशकुमार श्रेष्ठ नेतृत्वमा रहेको कार्यसमितिको सहअस्तित्वको आधारमा गरिनेछ ।

भद्र सहमतिमार्फत बृहत एकताका लागि तय गरेका मुख्य सहमतिहरु निम्नानुसार छन्।

सहमतिका बुँदाहरूः

१) मिति २०२३ अक्टोबर १७–२० मा सम्पन्न एघारौं अन्तर्राष्ट्रिय महाधिवेशनबाट निर्वाचित डा. बद्री के.सी.को नेतृत्वको कार्यसमितिलाई स्वीकार गर्ने।

त्यसैगरी संघका पूर्व अध्यक्ष डा. शेष घलेको संयोजकत्वमा गठित उच्चस्तरीय समितिद्वारा मिति २०२५ मे ३–४ मा आयोजित एकता महाधिवेशनबाट महेश कुमार श्रेष्ठको नेतृत्वमा निर्वाचित कार्यसमितिलाई स्वीकार गर्ने।

२) गैरआवासीय नेपाली संघको बाह्रौँ महाधिवेशन ढिलोमा सहमति भएको मितिले ६ महिना भित्र सम्पन्न गर्ने। उक्त मितिभित्र बाह्रौँ महाधिवेशन सम्पन्न गर्दा मिति २०२५ मे ३–४ मा आयोजित एकताको महाधिवेशनबाट महेश कुमार श्रेष्ठको नेतृत्वमा बनेको समितिको कार्यकाललाई पनि मध्यनजर गर्दै, उक्त समितिको कार्यकाललाई पूर्ण कार्यकाल मानिनेछ।

३) यस सहमति अनुसार बाह्रौँ महाधिवेशन पारदर्शी एवं विश्वासयोग्य रूपमा सम्पन्न गर्नका लागि आगामी बाह्रौँ महाधिवेसनमा उम्मेदवार नहुने व्यक्ति हरु सम्मिलित गरी एक ११ सदस्यीय स्टेयरिङ कमिटी (Steering Committee) गठन गर्ने।

४) MRS System ( Membership Registration System) को पारदर्शिता र निष्पक्षताका लागि महासचिव गौरीराज जोशी र वावुराम लामालाई सिष्टम व्यवस्थापन सम्बन्धी सम्पूर्ण अधिकार रहने गरी एक सिष्टम व्यवस्थापन समिति गठन गर्ने। उक्त समितिले आवश्यकता अनुसार विज्ञहरूलाई समितिमा राखी सिष्टम व्यवस्थापन गर्न सक्नेछ।

५) संघका विगत दशौँ र एघारौँ महाधिवेशनका सन्दर्भमा विभिन्न परिस्थितिका कारण कुल आचार्य, रबिना थापा, डा. वद्री केसी, विनोद कुँवर र राजेन्द्र कुमार शर्माको अध्यक्षतामा गठित कार्यसमितिहरूलाई पूर्व कार्यसमितिको रुपमा अभिलेखिकरण गर्ने।

६) आगामी बार्हौँ महाधिवेशनका अवसरमा, एघारौँ महाधिवेशनबाट निर्वाचित कार्यसमितिका महासचिव र कोषाध्यक्षले आफ्नो प्रतिवेदन पेश गरी महाधिवेशनबाट अनुमोदन गराई, एघारौँ महाधिवेशनबाट निर्वाचित अध्यक्ष डा. बद्री केसीले एकताको महाधिवेशनबाट निर्वाचित अध्यक्ष महेश कुमार श्रेष्ठलाई हस्तान्तरण गर्ने।

त्यसैगरी, संघको एकताको महाधिवेशनबाट निर्वाचित कार्यसमितिका महासचिव र कोषाध्यक्षले आफ्नो प्रतिवेदन पेश गरी महाधिवेशनबाट अनुमोदन गराई, बार्हौँ महाधिवेशनबाट निर्वाचित कार्यसमितिलाई अध्यक्ष महेश कुमार श्रेष्ठले पदभार हस्तान्तरण गर्ने।

७) एनआरएनको आधिकारिकता लगायतका विषयमा अदालतमा परेका मुद्दाहरू सबै पक्षले फिर्ता लिने वा आपसी सहमतिका माध्यमबाट समाधान गर्ने।

८) यो सहमति सम्माननीय प्रधानमन्त्रीज्यु तथा परराष्ट्र मन्त्रालयका प्रतिनिधिज्युको रोहवरमा हस्ताक्षर गर्ने र उक्त सहमति पत्रलाई परराष्ट्र मन्त्रालयमा अभिलेखित गर्ने। यो सहमतिको कार्यान्वयन संघको विधान र कार्यविधि अनुसार गर्ने ।कुनै विषयमा विवाद उत्पन्न भएमा परराष्ट्र मन्त्रालयसँगको समन्वय र सहमतिमा समाधान गर्ने। साथै यस सहमतिका सवै वुंदाहरुलाई संघको आगामी वार्हौं महाधिवेसनवाट अनुमोदन गराउने ।

९) गैरआवासीय नेपाली संघका दुबै पक्षको आर्थिक पाटोलाई पारदर्शी एवं विश्वासिलो बनाउन स्वतन्त्र तृतीय पक्षबाट अडिट गराउने।

१०) यो सहमति पत्रको कार्यान्वयन र बाह्रौ अन्तर्राष्ट्रिय महाधिवेसन र निर्वाचनको स्वच्छता, स्वतन्त्रता तथा निश्पक्षताको सुनिश्चितताका लागि यो सहमति पत्रको अभिन्न अङ्ग हुने गरी सहमतिको कार्यविधि तयार गरिनेछ ।

हाम्रा सहमतिहरु पूर्ण रुपमा कार्यान्वयनका लागि साथ, सहयोगका लागि नेपाल सरकारका सम्बन्धित मन्त्रालय, निकाय तथा सरोकारवालाहरु र गैरआवासीय नेपाली अभियानको स्थापनाकाल देखिका अग्रज अभियन्ता लगायत सबैमा हामी हार्दिक अपिल गर्दछौं । गैरआवासीय नेपाली संघलाई आजको दिनसम्म ल्याउन प्रत्येक गैरआवासीय नेपाली, नेपाल सरकार, सरोकारवाला संघसंस्था, सहयोगी निकायहरु राष्ट्रिय तथा अन्तराष्ट्रिय संघसंस्था, सञ्चार क्षेत्र सबैको भूमिका महत्वपूर्ण छ । हामी सबै मिलेर नै आजको सफलता हासिल गर्न सम्भव भएको हो । गैरआवासीय नेपाली संघ हरेक हातको साथप्रति कृतज्ञ छ । तपाईहरुको साथ, सहयोग र विश्वासका लागि तपाई सम्पूर्णलाई अथाह धन्यवाद ।

…………………………

डा. बद्री के.सी.
अध्यक्ष
११ औं अन्तर्राष्ट्रिय महाधिवेशनबाट निर्वाचित कार्यसमिति

……………………………………
महेश कुमार श्रेष्ठ
अध्यक्ष
एकताको महाधिवेशनबाट निर्वाचित कार्यसमिति